Samen Beslissen is het proces waarin zorgprofessional en patiënt gezamenlijk bespreken welke zorg het beste bij de patiënt past. Uitgangspunt is dat de zorg zoveel mogelijk aansluit bij de situatie en behoeftes van de patiënt. De medische kennis van de zorgprofessional en de kennis van de patiënt over zijn eigen wensen en behoeften vullen elkaar aan bij Samen Beslissen.
Om meer samen te beslissen, is ondersteuning van het goede gesprek tussen patiënt en zorgprofessional onmisbaar. Patiënten moeten goede informatie krijgen over hun mogelijkheden en de voor- en nadelen die daarbij horen. Want er zijn bijna altijd meerdere mogelijkheden (ook afwachtend volgen kan een optie zijn). Net zo belangrijk is het om te weten wat voor die individuele patiënt belangrijk is, wat zijn voorkeuren en persoonlijke situatie zijn. Dat is voor zorgprofessionals niet altijd makkelijk om goed uit te vragen, en voor patiënten niet makkelijk om de bedenken en te verwoorden. En dat is wel nodig om een goed gesprek te kunnen voeren over welke zorg het beste bij die patiënt past. De Patiëntenfederatie Nederland (PFN) neemt het voortouw in de werkgroep die zich over dit thema buigt.
Wat is samen beslissen precies? Binnen het programma is afgesproken gebruik te maken van deze definitie van Samen Beslissen.
Activiteiten werkgroep
De werkgroep heeft zes activiteiten opgezet om meer samen beslissen te stimuleren.
-
Een sector overstijgende campagne die inzet op gedragsverandering. Hiervoor wordt nauw samengewerkt met de partijen in de huisartsenzorg, wijkverpleging en paramedische zorg. Mensen ontmoeten op weg naar goede zorg namelijk vaak meerdere type zorgverleners. In elke situatie en bij elke zorgverlener zijn er momenten waarop samen beslissen aan de orde is. Samen beslissen is dus op veel verschillende plekken en niveaus nodig. Daarom richt de campagne zich op zorggebruikers en zorgverleners in verschillende sectoren (bekijk het doelgroepenonderzoek). De campagne zorgt voor een gezamenlijke en verbindende taal voor dit onderwerp. Ga naar begineengoedgesprek.nl voor tips, tools, ervaringsverhalen en meer over Samen Beslissen.
- Goede keuzehulpen zijn een bewezen effectief instrument voor samen beslissen. Ze ondersteunen het goede gesprek. We willen ervoor zorgen dat goede en betrouwbare keuzehulpen vindbaar, toegankelijk en te gebruiken zijn voor ziekenhuizen/klinieken, zorgprofessionals en patiënten.
- Scholing en opleiding is belangrijk voor borging van samen beslissen in de toekomst. We zorgen ervoor dat samen beslissen wordt verankerd in de opleiding en (na)scholing van zorgprofessionals zodat zij beter toegerust worden om samen met de patiënt te kunnen beslissen. Samen met het werkveld en experts zijn de benodigde competenties voor zorgprofessionals, om samen te kunnen beslissen, geformuleerd. Ook is het bestaande opleidingsaanbod rond samen beslissen geïnventariseerd en getoetst.
-
Leren van elkaar: Door gebruik te maken van elkaars kennis en ervaring wordt implementatie van samen beslissen in de dagelijkse praktijk versneld. Voor zorginstellingen en professionals worden uitwisselingsbijeenkomsten georganiseerd en praktijkvoorbeelden beschikbaar gesteld. Voor patiënten worden modules en (beeld)materiaal ontwikkeld (vanuit vragen van patiënten), die ingezet kunnen worden bij bijeenkomsten met patiënten door patiëntenorganisaties, ziekenhuizen/klinieken en zorgverzekeraars.
- Verbinding met beperkte gezondheidsvaardigheden: Om samen te kunnen beslissen is het belangrijk dat informatie voor iedereen te vinden, te begrijpen en te gebruiken is. Ongeveer 30% van de mensen heeft het hier echter moeilijk mee, zij behoren tot de groep met zogenoemde beperkte gezondheidsvaardigheden. We zorgen dat zorgprofessionals en informatievoorzieningen rekening houden met en speciale aandacht hebben voor deze groep. De activiteiten voor samen beslissen en in de andere lijnen van dit programma moeten geschikt zijn voor een representatieve afspiegeling van mensen in Nederland. Ook wordt een training voor ziekenhuizen/klinieken en een e-learning voor patiëntenorganisaties ontwikkeld.
-
Organiseren en belonen: Zorginstellingen krijgen handvatten om samen beslissen te organiseren en om van elkaar te leren. Ook wordt kennis uitgewisseld tussen zorgverzekeraars en zorginstellingen om financiële knelpunten op te lossen, die gepaard gaan met het organiseren van samen beslissen. Op 17 januari vond een kennissessie plaats rond het thema ‘Samen beslissen’. Het doel van de bijeenkomst was het informeren van zorgverzekeraars over ‘Samen beslissen’ en hen te stimuleren en handvatten te geven om ‘Samen Beslissen’ (als onderdeel van uitkomstgerichte zorg) op te nemen in het inkoopbeleid MSZ voor 2023. In deze sessie kwamen meerdere sprekers aan het woord met mooie voorbeelden en tips. Benieuwd naar deze voorbeelden en tips? Klik dan hier voor een uitgebreid verslag van de kennissessie.
Bekijk het werkplan voor meer Samen Beslissen.
Landelijke campagne Samen Beslissen
Maandag 6 september is de landelijke campagne Samen Beslissen van start gegaan. Niet eerder was er zo'n breed gedragen campagne voor dit onderwerp. De campagne is gelanceerd vanuit patiëntenorganisaties en brancheorganisaties uit de medisch-specialistische zorg, de huisartsenzorg, de paramedische zorg en de wijkverpleging.
Op de website www.begineengoedgesprek.nl vinden patiënten en zorgverleners meer informatie, tips en andere hulpmiddelen over hoe samen te beslissen.