Terugblik conferentie 'Samen beslissen met uitkomstinformatie: een koel hoofd en een warm hart!'

Op 22 maart vond de conferentie Samen beslissen met uitkomstinformatie: een koel hoofd en een warm hart! plaats. In de conferentie lag de focus op de resultaten vanuit het implementatieprogramma Beslist samen!-2 en het Santeon Experiment Uitkomstindicatoren.

Sprekers aan tafel tijdens de conferentie 'Samen beslissen met uitkomstinformatie'
De dagvoorzitters in gesprek met patiënten (vertegenwoordigers) & zorgprofessionals over de kern van samen beslissen met uitkomstinformatie (met o.a. Markus Oei, Monique Baas, Maaike Schuurman en Maureen Bult).

Conferentie gemist?

Heeft u de online conferentie gemist en wilt u deze graag terugzien? De gehele conferentie met de verschillende inspiratiesessies over samen beslissen met uitkomstinformatie zijn terug te zien op de website van de NVZ. Neem daarnaast vooral ook nog een kijkje op de volgende websites om te leren van elkaar:

Samen Beslissen: leren van praktijkvoorbeelden

Leerplein samen beslissen

Experiment Uitkomstenindicatoren

Volledig digitaal

In het programma Beslist Samen! ligt de focus op de spreekkamer en hoe het samen beslissen daar tot stand kan komen met uitkomstinformatie. De nadruk ligt op een goed gesprek waarin naar voren komt wat de patiënt belangrijk vindt en dat dat ook terugkomt in de besluitvorming.

Binnen Santeon werken 7 topklinische ziekenhuizen samen met als doel de medische zorg te verbeteren. Het Experiment Uitkomstindicatoren maakt uitkomstinformatie toepasbaar in de dagelijkse klinische praktijk voor samen beslissen. Het gaat dan om zowel medische uitkomsten als patiënt gerapporteerde uitkomsten. Ze informeren de patiënt op maat zodat de patiënt beter in staat is om samen te beslissen met de zorgverlener over de best passende behandeling. Het bieden van die informatie alleen is niet genoeg, met dit Experiment willen ze ook betekenis geven aan die uitkomstinformatie door individuele waarde en voorkeuren van patiënten uit te diepen in het gesprek met de zorgverlener.

In samenwerking met deze twee programma’s en het Programma Uitkomstgerichte Zorg was het doel van deze conferentie een podium te bieden voor de mooie initiatieven en resultaten op het vlak van samen beslissen met uitkomstinformatie.  

Het volledig digitale evenement gaf je soms het gevoel een echte zaal te betreden. Na een korte check-in bij de virtuele desk waar je je persoonlijke badge ontving, werden de virtuele deuren naar de lobby en ‘the grand hall’ geopend.

Onder leiding van Sabine Uitslag, verpleegkundige en directeur werkplezier FWG, en Pieter van Eijsden, neurochirurg in het UMC Utrecht en adjunct-hoofdredacteur NTvG, bood de conferentie de nodige inspiratie en informatie maar ook focus op implementatie. Hoe werkt samen beslissen met uitkomstinformatie in de praktijk?

Aan tafel bij

De dagvoorzitters gingen aan de talkshowtafel in gesprek met patiëntvertegenwoordigers en zorgprofessionals over de kern van samen beslissen met uitkomstinformatie. Aan tafel zaten Markus Oei, KNO arts in het Flevoziekenhuis, Monique Baas, adviseur waardegedreven zorg en gespecialiseerd verpleegkundige, Maureen Bult, projectmanager Schisis Nederland en Maaike Schuurman, projectleider borstkankervereniging Nederland.  

Er werd een video getoond waarin we een patiënt na een CVA volgen in het keuzeproces voor de best passende ontslagbestemming na opname in een Santeon ziekenhuis. Het gesprek tussen de verpleegkundige en patiënt en de verschillende beslismomenten komen naar voren. Aan het einde zien we een patiënt die gemotiveerder is om te werken aan zijn herstelproces als zijn keuze voorop staat. Aan tafel wordt besproken wat de rol van de verpleegkundige én haar team is, het belang van het multidisciplinair overleg (MDO) en de keuzehulpen en beslismomenten van de patiënt.

Informeren, inspireren en implementeren

De waarde van dit congres zat in het delen van voorbeelden met elkaar. Er was keus uit een mooi aanbod van 12 inspiratiesessies verdeeld over twee rondes. In ronde 1 van de inspiratiesessies zoomde een van de sessies in op de video die werd getoond tijdens het talkshow gedeelte: uitkomstinformatie gebruiken voor samen beslissen in de kliniek (CVA). Tijdens de andere sessies kwamen onder andere ‘samen beslissen in de praktijk’ aan bod, ‘het implementeren van keuzehulpen (de tips en tops)’ en ‘meer patiëntregie door uitkomstinformatie uit de praktijk’. De inspiratiesessies gaven concrete ervaringen en geleerde lessen. Ook methodes en instrumenten kwamen aan bod. Zo was een van de inspiratiesessies in ronde 2 een goed voorbeeld van een interactieve sessie waarin het samen beslissen (met een koel hoofd) werd geanalyseerd door het gezamenlijk bekijken van een gesprek tussen arts en patiënt (een warm hart) waar telkens verschillende situaties werden geacteerd. Een mooie en leerzame sessie waar je via het chatscherm feedback op kon geven.

Delen maakt rijk

Het programma gaf ruimte om elkaar te ontmoeten tijdens de netwerkcarrousel en tijdens de pauzes werden in de lobby twee korte interviews gehouden met Max Curfs en Jolande van Luipen.

Max Curfs is klinisch embryoloog bij Isala en vertelde over zijn ervaring met samen beslissen op basis van uitkomstinformatie. Jolande van Luipen, senior staf adviseur vertelde hoe bij het UMC Utrecht samen beslissen de nieuwe werkwijze is in de borstkankerzorg en de zorg voor schisispatiënten.

In beide verhalen komt het belang van de leefwereld van de patiënt duidelijk naar voren. Wat is voor de patiënt belangrijk? Voelt de patiënt zich gehoord? Het scheppen van reële verwachtingen en het bieden van eerlijke informatie zodat de patiënt goed geïnformeerd is. Maar ook de behoefte van de patiënt blijven uitvragen. Weten wie er tegenover je zit is een wezenlijk onderdeel van samen beslissen. Het gaat om samen begrijpen en komen tot een uitkomst en vertrouwen hebben in elkaar.

Beide sprekers gaven ook een aantal tips mee voor het aan de slag gaat met samen beslissen; denk goed na over je doel, begin met samen beslissen maar doe dat wel in kleine stapjes. Wees trots op de uitkomsten en vier je successen. En tot slot: neem het hele team mee, want je moet samen die stap maken. Samen beslissen is een ontwikkeling die iedereen aangaat (ook de financiële afdeling en ICT). Het is een ontmoeting tussen bottom-up en top-down. En op de vraag ‘hoe gaan we dan implementeren?’ was het antwoord: ‘het delen van praktijkvoorbeelden is essentieel. Het delen maakt rijk.’

Inzoomen op de praktijk

Tot slot gingen de dagvoorzitters in gesprek met bestuurders, verpleegkundig en medisch leiders over hoe samen beslissen gestimuleerd en gefaciliteerd kan worden in de praktijk. Aanwezig waren: Anouk Vermeer (lid raad van bestuur UMC Utrecht) Mark van der Laan (gynaecoloog en voorzitter vereniging medische staf St. Antonius Ziekenhuis), Hilda Mekelenkamp (senior kinderhematologieverpleegkundige en PhD-student LUMC) Jan den Boon (lid raad van bestuur Medisch Spectrum Twente) en Inge Blokzijl (kinderarts en medisch leider Bernhoven).

Hoe gaan we samen beslissen implementeren? Gebeurt dit bottom-up of top-down, of allebei? Welke taal spreken we met elkaar? Begrijpen we elkaar? Het systeem maakt het soms lastig om af te wijken van de gebaande paden. Wat kunnen leiders doen om samen beslissen te faciliteren? Wat zijn de ervaringen van besturen van de UMC’s in hun pilotonderzoek naar samen beslissen? En welke rol hebben zorgverzekeraars? Kunnen alle praktijkvoorbeelden wel één op één worden overgenomen?

De leiders spraken over scholing en nascholing, het verzamelen van data en financiering, maar ook over het verhaal achter de getallen. Over het belang van de patiënt met meer medezeggenschap. Elke patiënt is anders en elke zorgprofessional ook. Het samen begrijpen, zodat artsen, verpleegkundigen en patiënten samen regie kunnen voeren ondersteund door medisch specialisten en alle afdelingen die daaromheen staan.

Muzikale wrap up

Onder muzikale begeleiding van trompettist Rob van der Wouw sloot Spoken word-artiest Derek Otte de conferentie op originele wijze af, waarbij het evenement ook een andere naam kreeg, namelijk ‘samen beslissen met een warm hart en fris hoofd’ en met de boodschap zoek elkaar op, want samen begrijpen is samen beslissen. Vanuit het Programma Uitkomstgerichte Zorg kijken we dan ook erg uit naar onze volgende conferentie op 8 & 10 juni waarin we wederom kennis delen, elkaar enthousiasmeren en verschillende voorbeelden, ideeën, instrumenten en contacten aanreiken om in de eigen praktijk met uitkomstgerichte zorg aan de slag te gaan!